Premie uznaniowe i regulaminowe stanowią istotny element polityki płacowej w przedsiębiorstwach, choć różnią się zasadami przyznawania. Tekst objaśnia, czym one są, jakie różnice między nimi istnieją oraz jakie kryteria decydują o ich otrzymaniu. Dodatkowo, analizowany jest wpływ tych premii na wynagrodzenie w trakcie urlopu czy choroby pracowników.
Co to jest premia uznaniowa i premia regulaminowa?
Premia uznaniowa to finansowe wyróżnienie, które pracodawca może przyznać według własnego uznania. Stanowi dodatkowy składnik wynagrodzenia, jednak jej przyznanie nie jest obowiązkowe i całkowicie zależy od decyzji przełożonego. Pracownik nie ma prawa jej żądać, a sposób przyznawania nie jest określony w prawie pracy. Zazwyczaj otrzymuje się ją za szczególne osiągnięcia lub duże zaangażowanie w pracę.
Premia regulaminowa to dodatkowe wynagrodzenie, na które pracownik ma prawo, jeśli spełni określone wymagania. Warunki jej uzyskania są zawarte w regulaminie wynagrodzeń firmy i powinny być zrozumiałe oraz dostępne dla wszystkich pracowników. Premia regulaminowa jest bardziej formalna i przewidywalna niż uznaniowa, ponieważ jej wypłata zależy od jasnych i obiektywnych kryteriów, a nie od subiektywnej oceny pracodawcy.
Różnice między premią uznaniową a regulaminową
Premia uznaniowa i regulaminowa różnią się przede wszystkim w sposobie ich przyznawania oraz w ich charakterze. Premia uznaniowa to dodatkowe wynagrodzenie, które pracodawca może przyznać według własnej woli. Nie istnieją żadne określone zasady dotyczące jej przyznawania, a pracownik nie ma prawa jej oczekiwać. Służy jako nagroda za szczególne osiągnięcia lub zaangażowanie.
Z kolei premia regulaminowa stanowi część wynagrodzenia przewidzianą w regulaminie przedsiębiorstwa. Przysługuje pracownikowi po spełnieniu jasno określonych warunków, dostępnych dla wszystkich zatrudnionych. Ma charakter roszczeniowy, co oznacza, że pracownik może się o nią starać, gdy spełnia wymagane kryteria. Premia ta jest bardziej formalna i przewidywalna, gdyż opiera się na obiektywnych zasadach.
Zasadnicza różnica tkwi w stopniu formalizacji. Premia uznaniowa pozostaje dobrowolna i subiektywna, natomiast regulaminowa opiera się na przejrzystych i obiektywnych kryteriach.
Jakie są kryteria przyznawania premii?
Premie są przyznawane według określonych kryteriów, które pomagają zrozumieć, jakie działania i sukcesy mogą prowadzić do dodatkowego wynagrodzenia. Premia uznaniowa nie opiera się na sztywnych zasadach. Pracodawca samodzielnie decyduje, kiedy ją przyznać, nagradzając szczególne osiągnięcia czy wyjątkowe zaangażowanie pracownika, często w niespodziewanym momencie.
Natomiast premia regulaminowa jest ściśle związana z zasadami zawartymi w firmowym regulaminie wynagrodzeń. Przykładowo, może być przyznana za osiągnięcie określonych wyników, takich jak realizacja planów sprzedaży lub osiąganie celów związanych z produktywnością. Pracownik, który spełnia te wymagania, ma prawo do otrzymania takiej nagrody. Wszystkie zasady muszą być klarowne i dostępne dla każdego pracownika, co eliminuje ryzyko dyskryminacji i zapewnia sprawiedliwą ocenę.
Wpływ premii na wynagrodzenie urlopowe i chorobowe
Premia regulaminowa może wpływać na wynagrodzenie zarówno podczas urlopu, jak i choroby, pod warunkiem, że jest to określone w regulaminie wynagradzania. W kontekście urlopu, traktuje się ją jako składnik zmienny, co oznacza, że pracownik otrzymuje kwotę odpowiadającą tej, którą zarobiłby, wykonując swoje codzienne obowiązki. Z kolei premia uznaniowa nie jest brana pod uwagę przy obliczaniu wynagrodzenia urlopowego, ponieważ jest jednorazowa i nie ma charakteru stałego.
Jeśli chodzi o wynagrodzenie w przypadku choroby, premia regulaminowa może być wypłacana, o ile regulamin wynagradzania to przewiduje. W innym przypadku nie przysługuje za okres niezdolności do pracy. Z kolei premia uznaniowa nie ma wpływu na wynagrodzenie chorobowe i nie jest wtedy wypłacana, ze względu na jej elastyczny i uznaniowy charakter.

Specjalistka HR z doświadczeniem w wielu firmach IT. Blogowanie to moja pasja 🙂